Türk Eczacılar Birliği Genel Başkanı Ecz. Mehmet DOMAÇ, T.C. Maliye Bakanlığı Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü’nün 05.07.2006 tarih ve 12443 sayılı Genelgesi ile açıkladığı Bedeli Ödenecek İlaçlar Listesinden Çıkarılan İlaçlar ile ilgili olarak bir basın açıklaması yaptı.

T.C.Maliye Bakanlığı Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü’nün 05.07.2006 tarih 12443 sayılı Genelgesi ile 116 kalem ilaç 01.08.2006 tarihi itibariyle Bedeli Ödenecek İlaçlar Listesinden çıkarılmıştır.

29.04.2006 tarih 26153 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Tedavi Yardımına İlişkin Uygulama Tebliği ile 15.05.2006 tarihinde yürürlüğe giren ilaç yazılım kuralları, eşdeğer ilaç uygulaması ve eczacı indirimine ilişkin olarak yapılan düzenlemelerle birlikte ortaya çıkan eksik ve yanlışlıkların düzeltilmesi çabaları henüz sonuçlanmadan 5 Temmuz 2006’da yayımlanan Bedeli Ödenecek İlaçlar Listesinden çıkarılan ilaçlar, 45 gün geçmeden yeni bir altüst oluşu beraberinde getirmiştir.

Maliyet dezavantajı ya da tasarruf adı altında, kısa aralıklarla ve birçok maddede yapılan bu değişiklikler, üreticileri, depoları, eczaneleri ve vatandaşı sıkıntıya sokmaktadır. Kamu ilaç alımlarında sürekli yapılan bu değişiklikler artık her kesimi rahatsız eder boyutlardadır. İlaç bedelini ödememek üzere alındığı düşünülen önlemler daha sonrasında sağlık hizmeti ve ilaç alımında çok daha büyük ödemelere ve hastalıkların daha ciddi boyutlara ulaşmasına sebep olacaktır.

Sık sık alınan önlemler, maliyetlerin daha çok artmasına ve çok sayıda ciddi hastalıkların ortaya çıkmasına neden olabilir.
Örneğin; çocuklarda vitaminlerin kullanılmaması gelişim bozukluğuna, hamilelerde sağlıksız doğuma, yaşlılarda kemik deformasyonuna, unutkanlığa ve bağışıklık sisteminin zayıflamasına neden olur ki bu durum ileride telafisi mümkün olmayan hastalıklara yol açar.

Bu Genelge ile, yaşlı, hamile ve çocuklarda vitamin kullanımına son verilmiştir. Kamunun ödeyeceği bir tek vitamin dahi listede yer almamaktadır.

Bir başka örnek ise, dünyada çağın hastalığı olan “obezite”dir. Obezite Türkiye’de de giderek yaygınlaşan bir hastalıktır. Bu gibi ülkemizde giderek yaygınlaşan hastalıklarda, geri ödeme sistemi içerisinde hiçbir ilacın yer almıyor olması bu hastalığa yakalanmış ve bu ilaçları kullanamayan hastaların ileride, hipertansiyon, kalp, kolesterol, diyabet gibi son derece ciddi rahatsızlıklara yakalanmalarına sebebiyet verecektir. Dolayısıyla, bu noktada ortaya çıkacak tedavi maliyeti katlanarak artacaktır.

Türk Eczacıları Birliği olarak, bu tür uygulamaların, kendi alanında uzmanlaşmış kurumlar ile tartışılarak, uzlaşılarak ve bir konsensüs sağlanarak hayata geçirilmesinin doğru olacağını düşünmekteyiz. Kararname ile, Geri Ödeme Kurumlarının görüş alacağı kurumlar arasında bulunan Birliğimizden yazılı veya sözlü olarak herhangi bir görüş alınmamıştır. Türk Eczacıları Birliği, alanın uzmanı olan diğer meslek örgütleri gibi Geri Ödeme Komisyonunda yer almalıdır.

Böylesi bir uygulamaya geçilmeden önce, pratik hayattaki yansımalarının nasıl olacağının tespiti amacıyla, uzman kişiler ve kurumlardan görüş alınması, ciddi sorunların ortaya çıkmasını engelleyecektir. Yapılan uygulama kayda değer bir tasarruf sağalamayacağı gibi, amacına ulaşmayacak tasarruf önlemleri sorun yaratır ve vatandaşı sıkıntıya sokar.

Sorunun bir başka yanı ise üretilerek piyasaya sürülmüş ilaçların durumudur. Oluşan bu ve benzeri durumlarda, üreticinin, depocunun ve eczacının stokları nedeni ile gördükleri zararın, 3 aylık bir geçiş süreci verilerek muhakkak ortadan kaldırılması gerekmektedir. Şöyle ki; şu anda üreticide 20 Milyon YTL, depocuda 37 Milyon YTL ve eczacılarda 55 Milyon YTL değerinde ilaç stoku bulunmaktadır. Bu tür uygulamaların toplu davalarla karşılaşmaması için, alanın uzmanları ve bilimsel kuruluşları ile konsensüs içerisinde yürütülmesi ciddi yararlar sağlayacaktır. Böyle bir işbirliği kamu sağlığını ve devlet bütçesini olumlu etkileyecektir.

Sonuç olarak, insanların erişebilecekleri en üst seviyedeki iyilik halini yaşayabilmeleri için en temel insani hak olan sağlıktan ve ilaçtan tasarruf yapılamaz